„Wyobrażam sobie, że dzieci rodzą się z kiełkującym wewnątrz siebie ziarenkiem poczucia własnej wartości. To co my, dorośli możemy zrobić, to stworzyć dobre warunki do rozwoju tego ziarenka, żeby mogło się zakorzenić i wzrastać.”
Petra Krantz Lindgren
Podejrzewam, że wielu z nas ma w głowie bardziej lub mniej uświadomioną listę rzeczy do osiągnięcia na drodze do pokochania siebie. Czasem wydaje się, że tylko jeden krok dzieli nas od tego, żeby zacząć lubić siebie – jeszcze tylko awansuje i wtedy będę z siebie zadowolony. A gdy dostajemy upragniony awans, pojawia się kolejna myśl – jeszcze tylko schudnę 10 kg i przebiegnę półmaraton. I odhaczamy kolejne punkty z listy, a mimo to, nie zbliżamy się do celu. Bo nie tędy droga. Poczucie własnej wartości nie buduje się na naszych osiągnięciach, umiejętnościach czy atrybutach, które posiadamy. Z poczuciem własnej wartości się rodzimy i cały szkopuł polega, aby go po drodze nie zatracić.
Poczucie własnej wartości to świadomość samego siebie – tego jakie mamy myśli, pragnienia, uczucia, potrzeby oraz akceptacja tego, co o sobie wiemy – czyli przekonanie, że jesteśmy wystarczająco dobrzy już w tym momencie i nie musimy się zmieniać, aby zasłużyć na miłość innych ludzi. Żaden z tych dwóch wymiarów poczucia własnej wartości, nie zakłada warunków wstępnych. Poczucie własnej wartości (od teraz będę używać skrótu PWW) zakłada, że żadne moje osiągnięcie, to co posiadam, czy to w jakim momencie w życiu jestem, nie definiuje mnie jako człowieka. Jestem wartościowy i moja wartość jest mi nadana przy urodzeniu, bez żadnych warunków do spełnienia.
Petra Krantz Lindgren w książce „Mów, słuchaj i zrozum. Zadbaj o poczucie własnej wartości swojego dziecka” wymienia sześć aspektów zdrowego poczucia własnej wartości, które mają ogromne znaczenie jeśli chodzi o jakość naszego życia. Oto one…
Autentyczność
Osoby ze zdrowym PWW postępują w sposób autentyczny. Autentycznie czyli w zgodzie ze sobą – ze swoimi przekonaniami i wartościami. Ich zachowaniem, nie kieruje chęć uzyskania aprobaty, nagrody, pochwały czy czyjejś sympatii. Bo jeśli mamy akceptację dla siebie w sobie, to nie gonimy za szukaniem jej na zewnątrz. Kiedy jesteśmy spójni i autentyczni, łatwiej nam nie brać do siebie tego, co mówią inni na nasz temat i nie być jak chorągiewka na wietrze.
Integralność
Integralność to siostra autentyczności. Jedno nie istnieje bez drugiego. Kiedy jesteśmy integralni, jesteśmy spójni i kompatybilni między tym, jakie wartości wyznajemy i jak postępujemy. Petra odnosząc się do integralności, mówi też, że osobie z wysokim PWW łatwiej jest stawać w obronie swoich potrzeb i granic, bo wierzy ona, że jej potrzeby są ważne i wartościowe.
Niezależność
Osoba z wysokim PWW jest świadoma swoich pragnień, dlatego łatwiej jest jej pozostać wierną sobie i podążać wybraną przez siebie drogą, bez względu na reakcję otoczenia. Jeśli ktoś uważa, że musi być „jakiś”, aby zasłużyć na miłość i akceptację innych, to prędzej wybierze bardziej udeptaną i powszechnie uczęszczaną ścieżkę, która niekoniecznie jest tą, którą chce kroczyć.
Odwaga
Odwaga to pozwolenie sobie na bycie nieidealnym, na podejmowanie działań, mimo, że obarczone są ryzykiem niepowodzenia, na próbowanie i eksperymentowanie. Osobie z wysokim PWW jest łatwiej, ponieważ wie, że zdrowe poczucie własnej wartości nie zmienia się w zależności od jej osiągnięć i sukcesów.
Wyrażanie wszystkich emocji
Kiedy mamy poczucie, że jesteśmy wartościowi, to z odwagą wyrażamy wszystkie emocje – nawet te mniej akceptowane społecznie. Gdy nasze PWW jest chwiejne, unikamy jakichkolwiek zachowań, które mogą narazić nas na dezaprobatę społeczną. Smutek czy płacz widzimy jako oznakę słabości i wolimy schować się za maską uśmiechu.
Wzajemny szacunek w relacjach
Kiedy jesteśmy niepewni naszej wartości, to automatycznie szukamy innych, którzy też nie czują się wystarczająco dobrzy. Najlepiej żeby byli jeszcze mniej ok niż my. Osoby z niskim PWW dużą wagę przyjmują do porównywania się z innymi i wyszukiwania ich słabych stron. Osoba z wysokim PWW nie potrzebuje porównywać się z innymi. Ma poczucie, że jest ok i inni też są ok, że każdy jest wyjątkowy na swój sposób.
Jak pewnie możecie zauważyć, PWW wpływa na naprawdę wiele aspektów życia każdego z nas – na stosunek do nas samych, do innych ludzi czy do podejmowania wyzwań. Dlatego, tak ważne jest żebyśmy jako rodzice dbali o podlewanie tego kiełkującego ziarenka w naszych dzieciach już od pierwszych dni. Równie ważne, a może i nawet ważniejsze jest to, abyśmy nie zapominali o ziarenku w nas samych, które być może też potrzebuje zaopiekowania.